De vroege middeleeuwen naar de Romaanse periode in Wenen
Nadat de Romeinen in 405 Vindobona verlieten brak een zeer zware periode aan voor de voorloper van Wenen. In 433 werd de plaats verwoest door de Hunnen en in de daaropvolgende 220 jaar volgden invasies door Longobarden, Goten, Avaren en Slavische stammen.
Door haar ligging had Wenen extra veel te lijden onder de volksverhuizingen. Dit vertaalde zich in een geringe omvang tijdens de Vroege middeleeuwen; Wenen en veel mogelijkheden tot uitbreiding bevonden zich binnen de stadsmuren van het Romeinse Vindobona. Het oudste centrum had zich waarschijnlijk ontwikkeld rondom de voorloper van de Peterskirche. Aanvankelijk vond uitbreiding vooral naar het noorden plaats. In de achtste eeuw werd daar de Ruprechtskirche gebouwd boven een laatantieke zaalbouw.
Tussen 791 en 797 leidde Karel de Grote de Franken en de Beieren in de veldslagen tegen de Avaren rondom Wenen. Na zijn overwinning werden de oostelijke territoria (Ostmark), inclusief Wenen, onderdeel van het Karolingische Rijk. Karel de Grote liet de beveiliging van het Oostelijke grensgebied over aan Beierse heersers. Zij kwamen in strijd met de Hongaren (Magyaren) die de Ostmark eveneens begeerden. In de Salzburger annalen staat de eerste confrontatie vermeld in 881. De strijd werd toen gewonnen door Beieren. Beierse graven hadden overigens al in de zesde eeuw bezittingen in Oostenrijk. Tussen 907 en de slag bij Pressburg in 991 vestigden Hongaren zich in de nabijheid van Wenen en mogelijk ook in Wenen zelf. Zij beheersten de oostelijke oevers van de Donau. Otto I versloeg ze in 955 op het Lechfeld en joeg ze uit grote delen van de Ostmark. Wenen en andere oostelijke gebieden vormden een uitzondering.
Westertoren Ruprechtskirche; circa 1130-1170 Wenen
In 976 benoemde keizer Otto I Leopold van Babenberg tot marktgraaf van de Oostelijke gebieden (ondertussen is er sprake van Ostarrichi, rijk in het oosten). De heerschappij van de uit Beieren afkomstige Babenbergers duurde in grote delen van Oostenrijk bijna drie eeuwen. Vanaf 981 behoorde Wenen (toen Wenia genaamd) en omgeving ook tot hun rijksleen dankzij de herovering van de Beierse hertog Heinrich der Zänker. De Hongaren bleven wel een dreiging; in 1030 hadden zij Wenen weer belegerd. Het geslacht Babenberg beschouwde Wenen aanvankelijk als hun buitenpost. Vanaf 1095 bezat graaf Leopold III een burcht op de naar hem genoemde Leopolsberg aan de rand van het huidige Wenen. Destijds was Wenen veel kleiner, waardoor er enige kilometers te overbruggen was tussen de Leopoldsberg en het middeleeuwse Wenen.
Tot de elfde eeuw lag Wenen tussen de Graben en de Donau (in de huidige Stephansdom-wijk). Het inwonersaantal steeg en de nederzetting werd uitgebreid. Op de plaats van de Bäckerstrasse en de Sonnenfelsgasse verrees een nieuw dorp (eveneens in de huidige Stephansdom-wijk). Aan het einde van de elfde eeuw was de welvaart hoog.
De economische groei zette zich voort in de twaalfde eeuw met de eerste uitbreiding buiten de Romeinse stadsmuren als gevolg. Wenen werd een zeer belangrijk handelscentrum. Het stadsbeeld, bezaaid met kerken, kapellen en stenen woningen, getuigde van de welvaart. In 1147 werd de Stephansdom gewijd.
Heinrich II Jasomirgott; glasvenster uit circa 1300, Heiligenkreuz, Brunnenhaus
Van grote betekenis voor het twaalfde-eeuwse Wenen was Hendrik II Jasomirgott. Hij verhuisde namelijk zijn residentie van Klosterneuburg naar Wenen in 1156. In hetzelfde jaar had hij zijn markgraafschap van Oostenrijk opgewaard tot hertogendom. In zijn nieuwe residentiestad werd een kasteel gebouwd op de plaats waar nu Am Hof nummer twee ligt. Hendrik II Jasomirgott schonk de tegenover zijn kasteel en buiten de Romeinse stadsmuren gelegen grond aan Ierse monniken die hij in 1155 naar Wenen had gehaald. Zo werd de Schottenkirche gesticht waarin de hertog begraven wilde worden. Door deze schenking probeerde de strateeg ook waardering van de kerkvorsten te werven. Aangezien Wenen aan een belangrijke kruisvaarderroute lag, vormde de opvang van kruisvaarders een belangrijke taak voor de kloosterordes ter plaatse.
Aan het einde van de twaalfde eeuw werd Wenen naar het zuiden uitgebreid, onder de huidige Graben. Het betreft het gebied tussen de Kärtner Strasse en de Köhlmarkt. Rondom de uitbreiding en nog onbebouwde grond werd tussen 1180- 1198 een ringmuur gebouwd. Leopold V (1177-1194) financierde de bouw met het losgeld voor de bevrijding van de Engelse vorst Richard Leeuwenhart. Deze Engelsman was gevangen te Erdberg (bij Wenen) tijdens zijn terugtocht uit het Heilige Land.
In 1221 verleende Leopold VI stads- en stapelrecht aan Wenen. Het stapelrecht verplichtte buitenlandse kooplieden hun waren aan te bieden aan de locale handelaren voordat ze verder mochten reisden. De enorme economische impuls die het stapelrecht tot gevolg had vormde de basis voor een culturele bloei en de groei van Wenen tot de omvang van de huidige binnenstad in de eerste helft van de dertiende eeuw. Deze enorme welvaart wist de stad bijna drie eeuwen te behouden
Hertog Frederik II was de laatste Babenberger die Wenen regeerde. Hij stierf in 1246 in de slag tegen de Hongaren aan de Leitha. Oostenrijk had de oorlog gewonnen, maar het Babenbergse geslacht was uitgestorven. Na de dood van hertog Frederik II volgde een periode van sociale onrust, het Interregnum (regeringsloze periode) genoemd.
| Oudste geschiedenis van Wenen |  |
| De vroege middeleeuwen naar de Romaanse periode in Wenen |  |
| Weense gotiek |  |
| renaissance in Wenen |  |
| Wenen in de zeventiende eeuw |  |
| Heldenzeitalter |  |
| Wenen in de negentiende eeuw | |